Edirne Milletvekili ve Ziraat Mühendisi Ediz Ün, Türkiye İstatistik Kurumu’nun bugün açıkladığı yumurta üretim verilerini değerlendirdi. Ün, AKP’nin tarım politikalarındaki başarısızlığının, yumurta üretimini son 8 yılın en kötü seviyesine getirdiğini belirtti.
Mayıs ayında yumurta üretiminin, geçen yılın aynı dönemine göre %13,5 oranında azaldığına dikkat çeken Ün, “Ne yazık ki yumurta üretimi aylardır üst üste geriliyor. Mayıs ayındaki bu %13,5’lik düşüş, son 7 ayın en sert üretim kaybı. Ayrıca, 2016 yılından bu yana Mayıs ayları arasında en düşük üretim bu yıl gerçekleşti. Dahası, son 46 ayın da en düşük yumurta üretim düzeyine ulaşılmış durumda. 2024 Ocak-Mayıs dönemini değerlendirdiğimizde, geçen yılın aynı dönemine göre %10’luk bir gerileme var. Bu da son 8 yılın en kötü üretim sezonunu yaşadığımız anlamına geliyor. Hangi veri setine bakarsanız bakın, tablo açık: Yumurta üretimi adeta çöküşe geçmiş” dedi.
Yumurta üretimindeki bu çöküş, yalnızca rakamlarla sınırlı değil; toplumsal etkileri de son derece derin.
En ucuz hayvansal protein kaynağı olan yumurtaya artık çocukların bile kolayca ulaşamadığını belirten Ediz Ün, bu tabloya dikkat çekerek şunları söyledi: “Son 7 ayda yaşanan üretim düşüşü, yaklaşık 1,2 milyar adet yumurtaya denk geliyor. Oysa her iki günde bir yumurta tüketen 20 milyon çocuğumuz var. Bu kayıp, bu çocukların dört ay boyunca düzenli yumurta tüketmesini sağlayabilirdi. Ancak ne yazık ki AKP’nin plansız ve çarpık hayvancılık politikaları nedeniyle çocuklarımız en temel protein kaynağından mahrum kalıyor. Bu sadece bir üretim sorunu değil; doğrudan halk sağlığını ve nesillerin beslenmesini etkileyen bir krizdir.”
Ün, yumurta fiyatlarında son iki ayda aylık bazda düşüş yaşansa da yıllık bazda artışların çok yüksek olduğuna vurgu yaparak, “Haziran ayında yumurta fiyatları bir önceki aya göre %14 geriledi. Ancak yıllık artış %66’yı buldu. Bu oran, genel gıda enflasyonunun iki katı. Yani üretici zarar ederken, tüketici hala pahalıya yumurta tüketiyor. Bu durum, üretim maliyetlerinden pazara kadar olan süreçte fiyatların ne kadar kontrolsüz biçimde arttığını gösteriyor. Eğer gerçekten maliyetleri düşürmek isteniyorsa, üreticiye doğrudan destek verilmesi şart. Ama iktidar destekten ithalatı anlıyor” diye konuştu.
Bugün Resmî Gazete’de yayımlanan ve 500 bin ton mısır ithalatına izin veren Cumhurbaşkanı Kararını da eleştiren Ün, bu kararın yumurta ve beyaz et üretim maliyetlerini düşürmek bahanesiyle alındığını ancak yerli mısır üreticisine büyük darbe vuracağını söyledi. Ün, “Daha yılın başında, ‘2025’te mısır para etmeyecek’ demiştim. Maalesef haklı çıktım. Bugün alınan bu ithalat kararı, mısır çiftçisinin ürününü değersizleştirmekten başka bir amaca hizmet etmiyor. Böylelikle tavuk eti ve yumurta üretim maliyetlerinin düşeceği zannediliyor ama bu büyük bir yanılgı. Üretmeyen bir ülke, günü geldiğinde parası olsa bile ihtiyaç duyduğu ürünü bulamaz. Bizim başka çaremiz yok: Üretmek zorundayız. Ama AKP iktidarda olduğu sürece ne üretici desteklenir ne de ithalata dur denir” ifadelerini kullandı.
